یکی از بیماری های شایع در میان بانوان کیست تخمدان می باشد، که این عارضه به طور معمول در هر سنی ممکن است برای خانم ها بروز پیدا کند. کیست تخمدان برای خانم ها مشکلات زیادی را به همراه خواهد داشت و باید در صورت ابتلا به این بیماری در اسرع وقت برای درمان به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید. لازم به ذکر است که این بیماری انواع مختلفی داشته که برای هر کدام نیز روش های درمانی متفاوتی وجود دارد.
در این مقاله اطلاعاتی جامع و کامل در مورد این موضوع در اختیار شما عزیزان خواهیم گذاشت، پس با ما تا پایان مقاله همراه باشید.
کیست تخمدان چیست؟
هر دو سمت رحم خانم ها دارای دو تخمدان بوده که تخمک ها درون آن ها رشد خواهند کرد، و همین امر موجب بلوغ جنسی دختران می باشد، حال کیست تخمدان به کیسه ای پر از مایع گفته می شود که در سطح یا داخل تخمدان ها به وجود خواهد آمد. این کیست ها در زمان تخمک گذاری ایجاد شده و به طور معمول و در اکثر مواقع بدون خطر بوده و پس از چند ماه بهبود خواهند یافت، ولی کیست هایی که پاره شده باشند خطرناک است و باید علائم آن را جدی گرفته و به پزشک متخصص مراجعه کرد.
علت ایجاد کیست تخمدان
یکی از علت های ایجاد کیست ها پاره نشدن فولیکول ها در طول تخمک گذاری و آزاد نشدن تخمک می باشد، چرا که در این صورت مایعات بیشتر درون آن ها ذخیره شده و منجر به ایجاد کیست خواهد شد. از دلایل دیگر ایجاد این بیماری می توان به آزاد شدن تخمک توسط فولیکول اما بسته شدن کیسه فولیکول به جای حل شدن و پر شدن آن با خون و مایعات دیگر اشاره کرد.
علائم کیست تخمدان
باید به این نکته اشاره کرد که اکثر کیست ها علائمی را به همراه ندارند ولی در صورتی که کیست بزرگ باشد ممکن علائمی نظیر درد لگن، احساس درد در قسمت پایین شکم، پر بودن و یا سنگینی شکم، قاعدگی نامنظم، درد در هنگام رابطه جنسی، احساس تهوع، احتمال استفراغ و نفخ شکم را به همراه داشته باشند.
حال اگر کیست تخمدان بدخیم باشد دارای علائمی نظیر تب، ضعف و سرگیجه، تنفس سریع و پشت سر هم و درد شدید لگن می باشد که در صورت مشاهده این علائم باید در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه کرد.
چه افرادی بیشتر به کیست تخمدان مبتلا می شوند؟
می توان گفت که بیشتر خانم ها در خطر ابتلا به این بیماری هستند ولی افرادی که دارای شرایط زیر می باشند بیشتر از مابقی در معرض خطر ابتلا به این بیماری می باشند. این افراد عبارتند از:
- افرادی که در سن باروری می باشند.
- افرادی که در دوران بارداری به سر می برند.
- افرادی که سابقه ابتلا به کیست تخمدان را داشته اند.
- افرادی که به بیماری هایی از قبیل اندومتریوز و مشکلات هورمونی مبتلا هستند.
- افردی که داروهای خاصی را مصرف میکنند.
- افرادی که دچار افزایش وزن بوده و از چاقی رنج می برند.
عوامل موثر در ابتلا به کیست تخمدان
- بارداری
- آندومتریوز
- عفونت شدید لگن
- مشکلات هورمونی
- سابقه ابتلا به کیست تخمدان
انواع کیست تخمدان
کیست ها به انواع مختلفی نظیر کیست ساده، کیست بدخیم، کیست آندومتروئید، کیست درموئید، کیست فانکشنال و کیست هموراژیک تقسیم بندی می شوند، که در ادامه به توضیح انواع کیست ها خواهیم پرداخت.
کیست ساده
این نوع از کیست که به آن کیست فولیکولی نیز گفته می شود، کیست های ساخت و سازی بوده و در کوتاه ترین زمان از بین خواهند رفت. این گونه کیست ها خوش خیم بوده و علائم خاصی را به همراه نداشته و تنها در صورت انجام سونوگرافی می توان به وجود آن ها پی برد.
کیست بدخیم
کیست های بدخیم تخمدان علائم خود را دیر نشان داده و سرطانی می باشند، حتی ممکن است به درمان های جراحی و داروها نیز به خوبی پاسخ ندهند.
کیست اندومتریوئید
هنوز علت ایجاد این نوع از کیست ها که به نام کیست های شکلاتی نیز شناخته می شوند، یافت نشده و برخی از محققین بر این باورند که کیست های شکلاتی به دلیل ژنتیک و وراثت در بدن خانم ها به وجود می آیند، و باید به این موضوع نیز اشاره کرد که هنوز درمان قطعی برای این نوع از کیست ها وجود ندارد و درمان آن با توجه به وضعیت هر فرد متغیر می باشد.
کیست درموئید
این نوع از کیست ها اغلب در تخمدان زنان جوان تر ایجاد شده و می تواند حاوی بافت های دیگر بدن مانند چربی و استخوان، مو و غضروف نیز باشد. این کیست ها جزو تومورهای خوش خیم به حساب می آیند.
کیست فانکشنال
این نوع از کیست ها بی خطر بوده و به طور معمول پس از گذراندن دو تا سه سیکل قاعدگی از بین خواهند رفت و همینطور بدون درد می باشند.
کیست هموراژیک
این نوع از کیست ها در زمان خونریزی کیست ایجاد شده و علائم آن شامل درد شکمی در یک طرف بدن می باشد. و در واقع یک کیست عملکردی محسوب می شود.
نحوه تشخیص کیست تخمدان
برای تشخیص این بیماری باید به بهترین متخصص زنان و زایمان مراجعه کرد. پزشک متخصص ابتدا علائم بالینی فرد از قبیل سطح سرمی هورمون های تستوسترون، پرولاکتین، انسولین و LH را بررسی خواهند کرد. ر صورتی که سطح این علائم بالینی افزایش پیدا کرده باشد فرد دار ای کیست تخمدان می باشد.
از آزمایش های دیگر برای تشخیص دقیق تر این بیماری نظیر نمونه برداری، ام آر آی لگنی و سونوگرافی نیز استفاده می شود.که بهترین روش تشخیص کیست سونوگرافی می باشد.
روش های درمان کیست تخمدان
بسیاری از کیست ها به خودی خود پس از گذشت چند دوره از قاعدگی بهبود پیدا کرده و نیازی به درمان ندارند اما در صورتی که کیست تداوم پیدا کند، با توجه به نوع و اندازه کیست روش های مختلفی برای درمان وجود دارد که در ادامه این روش های درمانی را با هم بررسی خواهیم کرد.
داروهای ضد بارداری
در صورتی که تخمدان های فرد کیست ساز باشند، پزشک متخصص قرص های ضدبارداری را برای درمان تجویز خواهند کرد، چرا که این قرص ها باعث متوقف شدن تخمک گذاری شده و همین امر از به وجود آمدن کیست جلوگیری خواهد کرد.
لاپاراسکوپی
در صورتی که نتایج آزمایش برای تشخیص کیست تخمدان خطر ابتلا به سرطان و کوچک بودن کیست را نشان دهد از روش لاپاراسکوپی برای درمان می توان استفاده کرد. در این روش درمانی برش کوچکی در قسمت ناف بیمار ایجاد شده و سپس از طریق آن برش کیست از داخل بدن بیمار خارج خواهد شد.
لاپاراتومی
در صورتی که کیست بیمار بزرگ باشد از این روش برای درمان آن می توان استفاده کرد. در این روش برش بزرگتری بر روی بدن فرد ایجاد شد و سپس کیست خارج خواهد شد. سپس بر روی کیست آزمایش های مختلفی برای تشخیص سرطان زا بودن آن انجام خواهد شد، و اگر کیست سرطان زا بوده باشد باید تخمدان ها و رحم با روش هیسترکتومی از بدن بیمار خارج شود.
عوارض کیست تخمدان
به طور معمول کیست ها عوارضی را در پی نخواهد داشت اما در صورتی که کیست تخمدان بدخیم باشد ممکن است عوارضی مانند پارگی کیست تخمدان که منجر به خونریزی داخلی و دردهای شدید خواهد شد و پیچ خوردگی تخمدان که در کیست هایی که بزرگ هستند رخ داده و شامل علائمی مانند درد ناگهانی و شدید لگن، حالت تهوع و استفراغ می باشد، را برای فرد به همراه داشته باشد.
سوالات متداول کیست تخمدان
برخی از کیست های تخمدان به دلیل چرخه قاعدگی ایجاد می شوند، که باید گفت این نوع از کیست ها از بین می روند ولی اگر ایجاد کیست بر اثر بیماری باشد باید برای درمان به پزشک متخصص مراجعه کرد.
همانطور که می دانید این بیماری شایع در میان بانوان در صورتی که دارای علائمی نباشد خطرناک نبوه و بعد از مدتی نیز به خودی خود برطرف خواهد شد.
بله، یکی از عواملی که امکان دارد در ناباروری زنان نقش داشته باشد، کیست تخمدان می باشد. البته باید به این نکته اشاره کرد که نوع، اندازه و موقعیت کیست نیز بر روی این عارضه تاثیرگذار می باشد.
خیر، برای پیشگیری از این بیماری هیچ راهی وجود ندارد و تنها می توان آزمایشات را به طور روتین برای تشخیص به موقع این بیماری و درمان زودهنگام آن انجام داد. بدین منظور توصیه می شود که افراد آگاهی کاملی در مورد تغییرات دوران عادت ماهیانه خود داشته باشند و در صورت وجود هر گونه مشکلی به پزشک متخصص مراجعه کنند.
سخن پایانی
کیست ها به طور معمول خطری جدی را برای افراد به وجود نخواهند آورد ولی برای تشخیص و درمان سریع کیست تخمدان و همینطور پیشگیری از آن افراد باید به طور مرتب برای چکاپ های دوره ای به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کرده و آزمایشات لازم را نیز انجام دهند.
0 دیدگاه